พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (พระธรรมวิมลโมลี)
พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (พระธรรมวิมลโมลี)
ประวัติ
พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ เจ้าอาวาสวัดศรีโคมคำ อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา เดิมชื่อปวง นามสกุล วงศ์เรือง เกิดเมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2460 ปัจจุบันอายุ 100 ปี (นับถึง พ.ศ. 2560) บิดาชื่อ นายพุธ มารดาชื่อนางหลวง บรรพชาเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2475 ฉายาธมมปญโญ และอุปสมบทเมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2481 สอบได้นักธรรมชั้นโท สอบ ป.ธ 5 ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดศรีโคมคำพระอารามหลวงชั้นตรีและรองเจ้าคณะภาคเหนือ รองอธิการบดีมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัยวิทยาเขตพะเยา
ผลงาน
พระธรรมวิมลโมลี เป็นคนพะเยาโดยกำเนิด เป็นพระสงฆ์รูปแรก ของเมืองพะเยา ที่เป็นมหาเปรียญ 5 ประโยค เป็นผู้ริเริ่มบุกเบิก สร้างคน โดยการอบรมสั่งสอนถ่ายทอดวิชาการ เป็นผู้ก่อตั้งโรงเรียนพินิตประสาธน์ให้เป็นสถานศึกษาสำหรับกุลบุตร ที่ไม่สามารถไปศึกษาเล่าเรียน ในโรงเรียนที่มีชื่อเสียงไกล ๆ ซึ่งต้องเสียค่าใช้จ่ายเป็นจำนวนมาก เป็นนักอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม ประเพณีเก่าแก่ของเมืองพะเยา เป็นผู้เก็บรวบรวม ซากปรักหักพัง ศิลาจารึกอันเก่าแก่ ศิลปวัตถุ พระพุทธรูปเก่า ๆ เพื่อเก็บรักษาไว้ให้ชน รุ่นหลังและเป็นผู้ริเริ่มจัดตั้งหอวัฒนธรรมนิทัศน์วัดศรีโคมคำ จังหวัดพะเยา
พระธรรมวิมลโมลีเป็นบุคคลตัวอย่างที่มีความ อุตสาหะ วิริยะ ชอบศึกษา ค้นคว้าสะสมและได้รวบรวม เรียบเรียง สิ่งที่ท่านรู้และประสบการณ์ ถ่ายทอดเป็นหนังสืออันมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์มากมาย ผลงานรวบรวมและเรียบเรียง ได้แก่ เมืองพะเยา ประวัติศาสตร์เมืองพะเยายุคหลัง เอกสารทางประวัติศาสตร์ ว่าด้วยจดหมายประวัติศาสตร์ของพระครูศรีวิราชวชิรปัญญา เรื่องการสร้างวิหารพระเจ้าตนหลวง การเสวนาประวัติศาสตร์เมืองพะเยา เป็นกรรมการปริวรรตหนังสือล้านนา เป็นหนังสือไทยปัจจุบันของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นผู้ส่งเสริมการศึกษาพระปริยัติธรรม ตั้งแต่ต้นจนถึงปัจจุบัน ได้ส่งเสริมสำนักเรียนบาลี นักธรรม และริเริ่มจัดตั้งวิทยาลัยพะเยา สาขามหาจุฬาลงกรณ์ ราชวิทยาลัย จนกระทั่งได้รับฐานะเป็น "มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย วิทยาเขตพะเยา" ได้ส่งเสริม การศึกษาโรงเรียนพุทธศาสนาวันอาทิตย์ เพื่ออบรมจริยธรรมเยาวชน ในจังหวัดพะเยาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2513 จนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้ยัง ส่งเสริมกลุ่มสตรี ให้มีอาชีพด้านการตัดเย็บเสื้อผ้า ด้านโภชนาอาหาร ให้เป็นผู้มีศีลธรรมที่ดี ยึดมั่นในวัฒนธรรมประเพณี ส่งเสริมการศึกษาเด็กก่อนเกณฑ์ภาคบังคับโดยจัดตั้งศูนย์เด็กที่บ้านงิ้ว ตำบลบ้านสาง อำเภอเมือง พะเยา
เกียรติคุณที่ได้รับ
- ได้รับเข็มเชิดชูเกียรติจากมูลนิธิราชประชานุเคราะห์ พ.ศ. 2526
- ได้รับเหรียญเชิดชูเกียรติในโครงการแผ่นดินธรรมแผ่นดินทองจาก ฯ พณ ฯ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ นายกรัฐมนตรี พ.ศ. 2528
- ได้รับยกย่องเชิดชูด้านการส่งเสริมการศึกษาพระพุทธศาสนาจากคณะกรรมการอำนวยการงานสัปดาห์ส่งเสริมพระพุทธศาสนา พ.ศ. 2529
- ได้รับพระราชทานโล่ผู้อนุรักษ์วัฒนธรรมดีเด่นจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พ.ศ. 2532
- ได้รับการประกาศเกียรติคุณเป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขามนุษยศาสตร์ จากคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. 2533
- ได้รับการถวายปริญญาศิลปะศาสตร์บัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขามนุษยศาสตร์ จากวิทยาลัยครูเชียงราย พ.ศ. 2535
- ได้รับเกียรติคุณ คนดีศรีสังคม ของมูลนิธิประภาส อวยชัย พ.ศ. 2536
- ได้รับการถวายปริญญาศิลปะศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาไทยคดีศึกษา จากมหาวิทยาลัยนเรศวร พ.ศ. 2538
- ได้รับเข็มและโล่ประกาศเกียรติคุณผู้อนุรักษ์มรดกไทยดีเด่นประจำปี 2541 จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พ.ศ. 2540
- ได้รับการถวายปริญญาพุทธศาสตร์บัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาภาษาไทย จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย พ.ศ. 2545
- ได้รับการถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ 3 สาขาปริญญาจาก 3 มหาวิทยาลัย คือมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง และมหาวิทยาลัยรามคำแหง พ.ศ. 2550
- ได้รับการถวายถวายปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาพัฒนาสังคม มหาวิทยาลัยพะเยา พ.ศ. 2557
ที่มา: https://th.wikipedia.org/wiki